wtorek, 25 grudnia 2012

Ghostwriting jako zjawisko prawne

Świadome przypisywanie przez twórcę autorstwa stworzonego przez siebie dzieła innej osobie. Odnosi się do utworów literackich, publicystycznych i muzycznych.

Plagiat jest to typ czynu niedozwolonego. Jest to wynik przywłaszczenia autorstwa. Jest plagiat całkowity i częściowy. Jeden autor bez wskazania źródła podaje w swojej pracy treść, wyjątki, rysunki. To też jest plagiat. Chociaż w celu stwierdzenia naruszenia prawa do autorstwa ustalenie winy sprawcy nie jest konieczne ( koncepcja obiektywnej ochrony dóbr osobistych ) to jednak dla przyjęcia odpowiedzialności deliktowej zachowanie plagiatora powinno mieć kwalifikację działania zawinionego. Wydaje się, że więcej cech może łączyć plagiat z tzw. guestwritingiem, określanym też jako guest authorship, polegającym na praktyce dopisywania jako twórców ( współtwórców) osób, których udział w pracach nad powstaniem utworu był znikomy bądź miał charakter czynności  nierodzących relacji autorstwa. O tym czy dana osoba jest współtwórcą decydują okoliczności faktyczne, dotyczące głównie rozmiaru oraz wartości wnoszonego przez nią wkładu. W orzecznictwie uznano, że twórczy udział w stworzeniu utworu może polegać nie tylko na pracy odnoszącej się bezpośrednio do danego dzieła, lecz również na dostarczeniu tworzywa warunkującego powstanie utworu. Z kolei zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w orzeczeniu SN z 18 XI 1960 r, nie można uznać, że praca pozbawiona jest cech samodzielnej twórczości z powodu korzystania przez autora z określonych źródeł, niepolegającego na mechanicznym przepisaniu treści, o ile opracował on w swojej partii nowe materiały, a ponadto przejrzał i poprawił pozostałą część pracy.

Autorstwo jest kwestią faktu, a nie kategorią prawną. Nie można zatem skutecznie ani zrzec się tego przymiotu, ani w drodze umowy ustalić, że współautorem dzieła jest osoba, która w rzeczywistości nie wniosła jakiegokolwiek twórczego wkładu w jego stworzenie. Oświadczenie o zrzeczeniu się autorstwa jak również umowa o współautorstwo dzieła dotycząca osoby niebędącej twórcą, z uwagi na sprzeczność odpowiednio z ustawą i zasadami współżycia społecznego musiałaby być uznana za bezwzględnie nieważną. art. 58 par. 1 i 2 k.c. W razie sporu może nastąpić na drodze postępowania sądowego art. 189 k.p.c.

źródło:
Państwo i Prawo listopad 2012

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz